Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas, işgalci İsrail rejimi karısında Filistin halkının mücadelesine yeni bir ruh ve yöntem kazandıran ve 15/12/1987 yılında kurulan Filistin’deki ideolojik hareketlerinden bir tanesini teşkil etmektedir.
Hamas ilk siyaset belgesini 1988 yılında yayımlarken kendisini İhvan-ı Müslimin (Müslüman Kardeşler) hareketinin bir parçası olarak göstermiştir.
Hamas yayımladığı ilk siyaset belgesinde Filistin’deki özgürlük hareketleri ile nasıl ilişki kurulacağına değinirken aynı zamanda Filistin’de Yahudiler ile mücadelenin İhvan-ı Müslimin ile irtibatlı olarak tarihine işaret etmekteydi.
Bölgede değişen siyasi durum ve şartları ölçü olarak yeni siyaset belgesini yayımlayan Hamas’ın kendisini uluslararası ve bölgesel siyasi gelişmelere daha bağlı ve yakın görmek istediğini ve Filistin meselesini bu anlamda siyasi bir çözüme dayandırdığını görmekteyiz.
Bu bağlamda Hamas’ın yayımladığı yeni siyaset belgesinde iki temel değişiklik göze çarpmaktadır:
1- Hamas’ın yeni siyaset belgesinde Yahudiler, Hamas’ın düşman tanımı içerisinden çıkartılırken yerini “Siyonizm” ve işgalci Siyonist rejim gibi ifadelerini aldığını görmekteyiz.
2- Hamas’ın, Müslüman Kardeşler ile olan köklü ilişkisine işaret etmediğini ve kendisini Müslüman Kardeşler hareketinin bir parçası olarak göstermekten çekindiği anlamaktayız.
Bununla birlikte Hamas liderleri yaptıkları açıklamalarda bu durumun Hamas’ın yeni siyasi duruşunda köklü değişikliklere neden olmayacağını sadece bölgede ve dünyadaki yeni durum ve şartlara adapte olabilmek için yapılan taktikler olduğunu belirtmekteler.
Aynı zamanda Hamas’ın siyasi çizgisi ve direniş hareketi olarak bulunduğu konuma dair birkaç önemli noktaya da işaret etmek gerekmektedir:
1- İsrail rejiminin işgali ne kadar sürerse sürsün Hamas, Ürdün nehrinden Batı Akdeniz’e kadar olan Filistin topraklarının hiçbir alternatifi kabul etmeden özgür olması gerektiğini belirtmekte.
2- Aynı zamanda Hamas işgalci Siyonist İsrail rejimini resmi olarak tanımamakta ve Filistin halkının hukukunu göz ardı etmemektedir.
3- Hamas 1967 sınırları dahilinde özgür ve tam bağımsız bir Filistin devletini esas alarak mülteci konumuna düşmüş Filistinlilerin ülkeye dönmelerini milli bir mutabakat olarak gördüğünü belirtmekte.
4- Hamas’ın Filistin devleti için esas aldığı 1967 sınırları, 1988 yılında yayımlanan Hamas’ın ilk siyaset belgesinde yer alamamakla birlikte başta Şeyh Ahmet Yasin gibi bazı Hamas liderlerinin özellikle 2006 yılında bu konuya işaret ettiklerini görmekteyiz.
Bu anlamda 1967 sınırları Hamas hareketi içerisinde yeni bir gündem başlığı değildir. Siyonist İsrail rejiminin Filistin’i işgali hiçbir şekilde kabul edilmeden 1967 sınırlarının Hamas tarafından kabul edilmesi Hamas’ın aşamalı bir çözüm ve antlaşmadan yana olduğunu göstermektedir.