İşgal güçleri sözde bayramı bahane ederek birçok şehri abluka altına aldılar, çok sayıda askeri operasyon ve baskın gerçekleştirdiler. Peki bu bayramın tarihçesi nedir?
Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlar, bu tarih Kuzey Yarım Küre’de bahara denk gelir ve bayram 7 veya 8 gün kutlanır. Yahudi bayramları arasında en çok kutlanan bayramlardan biridir.
Pesah Yahudilerce “özgürlüğün bayramı” olarak bilinir, çünkü 210 yıl süren Mısır’daki esaretten çıkışı anımsatır.
Pesah Yahudilere göre,Yahudi milletinin “doğuşu” sayılır, onların mücadeleleri ve kimliklerine sahip çıkmaları, 3300 yıldır Yahudi bilincinin temelini oluşturmuştur.
Çıkış, Moşe’nin Paro’ya çıkıp “Tanrı’ya hizmet edebilmek için, halkımın gitmesine izin ver” demesiyle önem kazanır.
10 Bela sonucunda Yahudiler Mısır’dan çıktılar, 7 gün sonra Kızıl Deniz’den geçtiler ve çıkıştan 50 gün sonra da, Sinay Dağı’ndaki kutsal görünümü deneyimleyerek Tora’yı kabul ettiler.
Seder yemeği, her Yahudi’nin “kölelikten özgürlüğe geçiş” i deneyimlemesini sağlayacak şekilde oluşturulmuştur.
Agada’da anlatılan Mısır’dan çıkışın hikayesini, “köleliği çağrıştıran semboller” in yenmesini (maror gibi), 10 belanın sayılmasını, 4 kadeh şarap içilmesi ve matsa yenmesini içerir.
Hamursuz Bayramının ilk günü akşam yemeği olan ‘seder’ geleneğinde, yemek masası etrafında İsrailoğullarının Firavun’un zulmünden kurtuluşu (Exodus) konuşuluyor ve ilahiler okunuyor ve gece genellikle hep beraber okunan “L’Shana haba bi’Yerushalayim” (Gelecek yıl Kudüs’te) şarkısı ile son buluyor.
Yahudiler Hamursuz bayramı boyunca evlerinde mayalı hiçbir yiyecek yememekle kalmıyor aynı zamanda bulundurmuyorlar da. Passover’den önceki akşam ‘’Bedikat Chametz’’ olarak adlandırılıyor ve kandil eşliğinde evin her köşesinde ‘’Chametz’’ olarak adlandırılan ekmek yiyecek kırıntıları özenle temizleniyor.
Evlerdeki buzdolaplarındaki dolap altlarındaki en küçük ekmek yiyecek kırıntısına kadar temizlenmesi gerekiyor. Hatta, diş araları bile önce fırçalanıp, diş ipleriyle özenle temizlenerek, diş aralarında bile bir parça ‘chametz’ kalmadığında emin olunuyor.
Yenilebilir durumdaki ekmekler, Yahudi olmayanlara satılmak üzere özel satış noktalarına gidiyor. Geri kalanlar ise ‘’Sereifas Chametz’’ olarak adlandırılan Passover’den önceki sabah evlerinin önünde ateşe veriliyor.