İsrail, Haşimi Krallığı ile yıpranmış ilişkisini onarmaya çalışırken, Başkan Isaac Herzog geçen hafta sarayında Ürdün Kralı Abdullah ile gizlice bir araya geldi.
Herzog, “Ürdün çok önemli bir ülke. Büyük bir lider ve son derece önemli bir bölgesel aktör olan Kral Abdullah’a büyük saygım var” dedi.
Dondurulmuş barış süreci ve İsrail ile komşuları arasındaki bölgesel ve ikili ilişkiler hakkında üst düzey görüşmelerin yapıldığı bir listenin ortasında geliyor.
Başbakan Naftali Bennett deTemmuz ayında Abdullah ile biraraya geldi. Bennett, Ürdün gezisi hakkında halka açık bir şekilde konuşmadı, ancak Abdullah iki kez buna atıfta bulunan yorumlar yaptı.
Herzog-Abdullah toplantısı, Perşembe günü Kahire’de Ürdün hükümdarı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas arasında düzenlenen üçlü toplantının oturum aralarında gerçekleşti.
Abdullah ve Bennett, bu yaz Washington’da ABD Başkanı Joe Biden’ı ziyaret etti. Ürdün hükümdarı, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de görüştü.
Herzog, Abdullah’ın “son zamanlarda Başkan Biden, Başkan Putin, Başkan Sisi ve Mahmud Abbas dahil olmak üzere son derece önemli liderlerle bir araya geldiğini kaydetti.
Herzog, “Toplantımızda tartıştığımız konular arasında devletlerimiz arasındaki diyalogdaki temel konular vardı” dedi.
İsrail-Ürdün ilişkisi, eski başbakan Benyamin Netanyahu’nun görev süresinin ikinci yarısında krizdeydi. Bennett derhal Ürdün’e büyük bir su ve ticaret anlaşması teklifinde bulunmaya çalışmıştı.
Herzog, Abdullah ile Ürdün’e yardımcı olabilecek ek adımlar hakkında konuştuğunu söyledi.
Herzog, buna “shmita (tarımsal tatil) yılı boyunca tarımsal ürün ithal etme anlaşması, enerji sorunları, sürdürülebilirlik ve iklim krizine birlikte ilerleyebileceğimiz çözümler dahil” dedi.
Temmuz ayında göreve başlayan Herzog ziyareti değerlendirirken, İsrail’in bölgede genişleyen ilişkilerinin önemine de değindi.
İsrail’in geçen yıl dört Arap ülkesiyle ilişkilerini normalleştirdiği Abraham Anlaşmalarına atıfta bulundu: Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Fas ve Sudan.
Bölgede ilerleme kaydetme arzusu, konuşma arzusu var. Herzog, “İbrahim Anlaşmalarının imzalanmasından bu yana bir yılı geride bırakıyoruz” dedi.
Herzog, “Bu anlaşmalar önemli bir bölgesel altyapı oluşturdu. Bunlar bölgemizi ve içindeki diyaloğu dönüştüren son derece önemli anlaşmalardır” diye açıkladı.
Herzog, “Görev süremin başında Birleşik Arap Emirlikleri’nin Tel Aviv’deki büyükelçiliğinin açılışını yapmaktan mutluluk duydum ve bölgedeki diğer devlet başkanlarıyla görüşmeyi ve görüşmeyi planlıyorum. İsrail Hükümeti ile tam koordinasyon halinde neredeyse her gün dünyanın her yerinden birçok liderle konuşuyorum.”
“İsrail Devleti’nin stratejik ve diplomatik çıkarları için herkesi diyaloga sokmanın çok önemli olduğunu düşünüyorum.”
Ofisi, kralın Herzog’u ziyarete davet ettiğini ve iki devlet adamının ikili ve bölgesel stratejik konuları görüştüklerini ekledi.
Ziyaret, Bennett ve Dışişleri Bakanı Yair Lapid arasında koordine edildi.
Gezi için bir tarih belirlenmemiş olmasına rağmen, Bennett ve Mısırlı liderler arasında beklenen bir toplantı öncesinde oldu.
Ancak Bennett, Abbas ile görüşme ve hatta onunla telefonda konuşma olasılığını reddetti. İsrailliler ve Filistinliler arasındaki barış süreci 2014’ten bu yana donduruldu ve Netanyahu ile Abbas arasındaki görüşmeler nadirdi.
Savunma Bakanı Benny Gantz, alışılmadık bir hareketle, güvenlik meselelerini ve ekonomik jestleri görüşmek üzere geçen hafta Abbas ile bir araya geldi.
Herzog, göreve geldikten sonra Abbas ile görüştü. Kanal 13’e, özellikle güvenlik konusunda Filistinlilerle konuşmanın doğru olduğunu düşündüğünü söyledi.
Herzog, Filistinlilerle müzakerelerin olmamasının İsrail’in güvenliğine katkıda bulunmayacağını söyledi.
Herzog Kanal 13’e yaptığı açıklamada, İsrail ve Arap liderler arasındaki diyalog söz konusu olduğunda, İsrail’in akıllıca kullanması gereken bir iyi niyet penceresi olduğunu söyledi/